Further Stopp: Peru, Karolo 3: Ga go na Ntwa

Ka gona ka morago ga ge re swaya borwa bja Peru ka moka (goba bonyenyane ditsela tšeo di sepelago ka dikoloi), gomme re thabile kudu ka tlhago, eupša metse le sephethephethe di ile tša re kgoromeletša mellwaneng ya rena, e be e le nako ya go ikarola. Ka gona go be go tloga go le bonolo gore Cañón de Colca e be tseleng ya rena e oketšegilego. Go ya ka ma-Peru, ye ke moedi o tseneletšego kudu lefaseng, o tseneletšego gabedi go feta Grand Canyon. Ka gona e be e le ga tlhago gore re dire phetho ya go theogela go yona. Ke therešo gore moedi o tseneletšego kudu ke wa therešo feela ge e ba o ela go tloga tlhoreng e phagamego kudu go ya tlase ga moedi, eupša re tla rata go dumelela ma-Peru a be le kgopolo ya ona e botse ya bofora.

Eupša pele ka leeto: Gore o kgone go tloga Arequipa go ya Cabanaconde, lefelo leo re yago go lona, o swanetše go thoma ka go otlela ka gare ga di- pampas tše di sa felego le go feta 5000m ya go feta. Ka mahlatse bobedi bja rena re bonala re na le dikarolwana tša leabela tše botse kudu (ka lebaka la batswadi ba rena mo nakong ye) ka gobane botelele bo be bo sa re tshwenye le gatee. Leetong la rena re be re sa kgone go thabela fela pono ya dithaba tša godimo tša go feta 6000m, eupša gape re lebeletše pele go mehlape ya vicuña le alpaca gape le gape.

Ka morago ga leeto le lebotse eupša le letelele la go otlela, toropo ya Chivay e be e le "mojako" wa Cañón de Colca.Gomme motsotso wo re ilego ra lemoga gore moedi ga se feela o tseneletšego ka mo go makatšago e bile o meboto, eupša gape o dikologilwe ka mo go feletšego ke mathulelo a Inca, e be e le ya kgonthe e nngwe ya tše kaone kudu kua Peru. Ka mo go kgethegilego, taba ya gore mafelelong go be go e-na le botala bjo itšego bjo bo re dikologilego e ile ya re dira gore re myemyele.

Balemi ba ba Ikgantšhago

Tsela ye e tšwelago pele ya tsela e ile ya re iša 56km go bapa le moedi gomme ka mehla re be re swere dimakatšo tše mpsha, go swana le diforo tše di tseneletšego, dithanele tše lefsifsi le di-hitchhiker tše pedi tša Swabia, tšeo re di topago ka thoko ga tsela ka phišo ya mosegare wa sekgalela. Ba re boditše ba lapile ka mo go feletšego gore ba thomile kua Chivay mesong ka ge pese ya bona ya go ya Cabanaconde e tloga thapama gomme ba nagana gore ba tla ba ka lebelo ge ba ka sepela 56km go namela thaba. Ka nako yeo re di tšerego, e be e le around 4pm, 30C and ba be ba khupeditše 25km fela. Le gona, ba be ba feletšwe ke meetse. Ka fao re ka bolela selo se sengwe sa go ikgogomoša ka rena, re be re le selo se sengwe go swana le mokgwa wa bona wa mafelelo. Ka fao re ile ra otlela go ya mafelong a rena a mabotse a bodulo thwii kgauswi le moedi, moo mohlomphegi yo mogolo a bego a thabile kudu gore re mo tlišeditše bareki ba bafsa, ka gobane na re šetše re boletše gore ma-Swabia a rena a mabedi ka tlhago a be a se na leano la bošego?! Ka biri ye e fodilego re ile ra thabela go sobela ga letšatši mmogo gomme ra dira filosofi ka go gontši gomme ra fapantšha maitemogelo a maeto.

Mesong e latelago e ile ya thoma e sa le ka pela bakeng sa rena ba babedi ka gobane re be re nyaka go dira bontši bja go sepela ga rena ka maoto moeding pele phišo ya mosegare wa sekgalela. Ka morago ga dijo tša mesong tše di tšwago pelong go tšwa go lapa la rena la moamogedi wa baeng leo le nago le pelo e botho, re ile ra tloga mo e ka bago ka 7:30 a.m. Go sepela ga rena go ile gwa re iša pele dimithara tše 1200 go theogela ka gare ga moedi, ke moka ka go hlatloga le go theoga ka moeding le ka morago ga go fapoga ga mmalwa mo go fošagetšego le go sepela ka sethokgweng tseleng ye e nepagetšego, moo go ba gona re ilego ra kopana gape le ma-Swabia gape. Ka ge tše le tšona di be di timetše gantši, re be re ka tšea gore e be e se ka lebaka la go hloka ga rena tshekamelo, eupša e be e le ka lebaka la maswao a go aroša ka mo go feletšego a ditsela. Eupša mafelelong, ka morago ga 17 km, re ile ra fihla re omile ka mo go feletšego eupša re thabile moo re yago gona, e lego "oasis" e nyenyane yeo e bitšwago Sangalle. Mafelo a bodulo moo a ile a ipontšha e le oasis go tšwa ka ntle, eupša phapoši ya rena ka boyona e ile ya tlogela mo gontši mo go sa nyakegego ka baka la mantle a dinonyana ka shawara, go se be le meetse a go ela le go se be le mafasetere. Ka mahlatse, go lapa go ile gwa dira tše dingwe gomme ra re robala ka pela.

Maitemogelo a rena ka phišo ya matšatši a go feta a re rutile go tloga e sa le ka pela kudu letšatšing le le latelago gomme ka fao re ile ra thoma tsela ya rena ya go boela morago ka 6 a.m.: 1200 vertical meters steeply uphill back to Cabanaconde. Ka potego, diiri tše tše 3 e be e le dihele ka mo go feletšego gomme di sa kgothaletšwe. Le ge go le bjalo, tsela ye nngwe e nnoši e be e tla ba go namela meila gomme re be re rata go bota maoto a rena ka noši ditseleng le megobeng. Re ile ra fetša letšatši ka moka re hlatswa diaparo, re boledišana le banyalani ba ma-Sweden le go thabela dijo tša mantšiboa tšeo di apeilwego ka gae tša dijo tše 3 lefelong la rena la bodulo kua Cabanaconde. Jan o pšhatlagantše Pepe, alpaca, gomme Natalie o be a na le "carne sin carne".

Cañón de Colca e ile ya re laelana mesong e latelago le di- condor tše dingwe tša Andes, e lego dinonyana tše dikgolo kudu tša go ja diphoofolo lefaseng, tšeo di ilego tša tšweletša go fofa ga tšona ka go thelela godimo ga dihlogo tša rena. Sephetho: Moedi wo o be o swanelwa ke pheta e nngwe le e nngwe ya mofufutšo le go tšhošwa ke letšatši.

Setopo sa rena se se latelago e be e le Puno Letsheng la Titicaca. Seo se bolela ka moka, ka gobane Puno e bontšhitše gape gore metse ya Peru e swanetše go phengwa ka karolo e kgolo. Eupša bonyenyane bjale re ka bolela gore re bone letsha le le phagamego kudu leo le sepelago ka sekepe lefaseng gomme re be re fišegela ka tekanyo e lekanetšego. Ka gona re ile ra tšea tsela ya rena ka pela go ya lefelong la poloko la kgaufsi la Tiahuanaco le ma-Inca motsaneng o makatšago Letsheng la Umayo. Mo motho o be a ka makatšwa ke ditora tša poloko, tšeo di bitšwago “Chullpas”, tše dingwe tša tšona di be di sa le maemong a mabotse, tše dingwe tša tšona di sentšwe ka botlalo ke legadima goba go thopša.

Re ile ra fetša bošego bja rena motseng o monyenyane wo o bitšwago San Pedro bogareng bja Andes go phethagatša e nngwe ya ditoro tše dikgolo tša Natalie: Leeto le le thata eupša le lebotse la go ya Vinicunca, leo gape le bitšwago "Thaba ya Molalatladi". Bakeng sa se e bile gape: tsoga e sa le ka pela, ka go nepagala kudu ka iri ya bone. Ka tsela, se ga se bothata le gatee kua Peru, ka ge letšatši le hlaba ka 5 a.m. Go thoma leeto la go namela re ile ra thoma ka go otlela 45km ya diporo tša magakabje/leraga tšeo di sa sepetšwago go bapa le molokeloke wa dithaba tše di phagamego. Ge re fihlile ka bophagamo bja 4500m, ka morago re ile ra sepela ka maoto ka Pitumarcatrail ka lehlakoreng la dithaba tša mebalabala ka bophagamo bja go feta 5000m. Mo nakong ye re swanetše go dumela gore go sepela ka maoto bophagamong bjo ga go re tlogele re sa amege le gona. Dipshio goba aowa, e be e lapiša ka mo go makatšago. Lega go le bjalo, pono go tšwa tlhoreng e be e swanetše. Re ile ra thabišwa kudu-kudu ka taba ya gore re ile ra tšea tsela e thata kudu eupša e le lešope ya ditsela tše pedi tšeo di ka bago gona tša go sepela ka maoto go namela thaba. Ka gobane ge re fihla godimo, re ile ra swanelwa ke go lemoga gore tsejana e nngwe ya go sepela ka maoto e be e swana le go huduga ga batho.

Seo re bego re se ela hloko pele, eupša ra rakwa ka boikemišetšo bjo bobotse, e be e le taba ya gore boemo bja leratadima bo ka fetoga ka pela kudu dithabeng tša go feta 5000m. Ka fao re thomile go sepela ka maoto ka letšatši le dithemperetšha tša sekipa gomme ra hwetša godimo ga thaba gore lehlwa le ka kgona mo ka Ngwatobošego. Kapejana ka morago ga go namela tlhora, ledimo la lehlwa le ledimo di ile tša tsena ka pela gomme ra thoma go theoga ga rena ka lebelo la go kitima, leo re ilego ra feleletša ka koloi ye borutho, re kolobile, ka morago ga mo e ka bago iri. Lega go le bjalo, pono ya Thaba ya Molalatladi le dithaba tše di e dikologilego e be e le e botse e bile e swanelwa ke boiteko.

PS: Ka ge re be re fela re opela koša ye e itšego maetong a rena a go sepela ka maoto go re thabiša le go re šitiša go itapiša le lenyora leo le batamelago, Pina ya Go sepela ka maoto ke: Hakuna Matata - Kgoši ya Tau