§ 1
مەودا
ئەم مەرجانەی خوارەوەی بەکارهێنان بۆ بەکارهێنانی ئەم ماڵپەڕە لە نێوان بەکارهێنەر و بەڕێوەبەری ماڵپەڕەکەدا (لەمەودوا: دابینکەر) دەگونجێت. بەکارهێنانی ئەرکەکانی مەکۆ و کۆمەڵگە تەنها لەو کاتەدا ڕێگەپێدراوە کە بەکارهێنەر ئەم مەرجانەی بەکارهێنان قبوڵ بکات.
§ 2
ناو تۆمارکردن، بەشداریکردن، ئەندامبوون لە کۆمەڵگادا
(1) مەرجی پێشوەختە بۆ بەکارهێنانی مەکۆ و کۆمەڵگا تۆمارکردنی پێشوەختەیە. بە تۆمارکردنی سەرکەوتوو، بەکارهێنەر دەبێتە ئەندامی کۆمەڵگا.
(٢) مافی ئەندامێتی نییە.
(3) بەکارهێنەر ناتوانێت ڕێگە بە لایەنی سێیەم نەدات دەستڕاگەیشتنەکەیان بەکاربهێنێت. بەکارهێنەر پابەندە کە زانیارییەکانی دەستڕاگەیشتن بە نهێنی بهێڵێتەوە و لە دەستگەیشتن لەلایەن لایەنی سێیەمەوە بیپارێزێت.
(٢) مافی ئەندامێتی نییە.
(3) بەکارهێنەر ناتوانێت ڕێگە بە لایەنی سێیەم نەدات دەستڕاگەیشتنەکەیان بەکاربهێنێت. بەکارهێنەر پابەندە کە زانیارییەکانی دەستڕاگەیشتن بە نهێنی بهێڵێتەوە و لە دەستگەیشتن لەلایەن لایەنی سێیەمەوە بیپارێزێت.
§ 3
خزمەتگوزارییەکانی دابینکەر
(1) دابینکەر ڕێگە بە بەکارهێنەر دەدات بەشدارییەکان لە ماڵپەڕەکەیدا لە چوارچێوەی ئەم مەرجانەی بەکارهێناندا بڵاوبکاتەوە. دابینکەرەکە مەکۆیەکی گفتوگۆ لەگەڵ ئەرکەکانی کۆمەڵگەدا بەبێ بەرامبەر لە چوارچێوەی ئەگەرە تەکنیکی و ئابوورییەکانیدا بۆ بەکارهێنەران دابین دەکات. دابینکەر هەوڵدەدات خزمەتگوزارییەکەی لەبەردەستدا بهێڵێتەوە. دابینکەر هیچ پابەندبوونێکی خزمەتگوزاری زیادە لە ئەستۆ ناگرێت. بە تایبەتی بەکارهێنەر مافی بەردەستبوونی بەردەوامی خزمەتگوزارییەکە نییە.
(2) دابینکەر هیچ بەرپرسیارێتییەک لە ئەستۆ ناگرێت لە وردبینی، تەواوەتی، متمانەپێکراوی، لە کاتی خۆیدا و بەکارهێنانی ناوەڕۆکی پێشکەشکراو.
(2) دابینکەر هیچ بەرپرسیارێتییەک لە ئەستۆ ناگرێت لە وردبینی، تەواوەتی، متمانەپێکراوی، لە کاتی خۆیدا و بەکارهێنانی ناوەڕۆکی پێشکەشکراو.
§ 4
ڕەتکردنەوەی بەرپرسیاریەتی
(1) داواکارییەکانی زیانەکان لەلایەن بەکارهێنەرەوە بەدەر دەکرێن مەگەر لە خوارەوە بە پێچەوانەوە دیاری نەکرێن. هەروەها دەرکردنی بەرپرسیارێتی سەرەوە بۆ سوودی نوێنەرانی یاسایی دابینکەر و بریکارە جێگرەوەکان دەگونجێت ئەگەر بەکارهێنەر داواکارییەکانی لە دژی ئەوان دووپات بکاتەوە.
(2) لە دەرکردنی بەرپرسیارێتی کە لە بڕگەی یەکەمدا دیاری کراوە، داواکارییەکانی زیانەکان بەهۆی برینداربوونی ژیان، جەستە یان تەندروستی و داواکارییەکانی زیانەکان بەهۆی پێشێلکردنی پابەندبوونە بنەڕەتییە گرێبەستییەکانەوە بێبەشن. پابەندبوونە بنەڕەتییە گرێبەستییەکان ئەوانەن کە جێبەجێکردنیان پێویستە بۆ گەیشتن بە ئامانجی گرێبەستەکە. هەروەها بەرپرسیارێتی زیانەکان کە لەسەر بنەمای پێشێلکردنی ئەرک بە ئەنقەست یان کەمتەرخەمییەکی گەورە لەلایەن دابینکەر، نوێنەرانی یاسایی یان بریکارەکانی جێگرەوە لە دەرکردنی بەرپرسیارێتی دوورخراوەتەوە.
(2) لە دەرکردنی بەرپرسیارێتی کە لە بڕگەی یەکەمدا دیاری کراوە، داواکارییەکانی زیانەکان بەهۆی برینداربوونی ژیان، جەستە یان تەندروستی و داواکارییەکانی زیانەکان بەهۆی پێشێلکردنی پابەندبوونە بنەڕەتییە گرێبەستییەکانەوە بێبەشن. پابەندبوونە بنەڕەتییە گرێبەستییەکان ئەوانەن کە جێبەجێکردنیان پێویستە بۆ گەیشتن بە ئامانجی گرێبەستەکە. هەروەها بەرپرسیارێتی زیانەکان کە لەسەر بنەمای پێشێلکردنی ئەرک بە ئەنقەست یان کەمتەرخەمییەکی گەورە لەلایەن دابینکەر، نوێنەرانی یاسایی یان بریکارەکانی جێگرەوە لە دەرکردنی بەرپرسیارێتی دوورخراوەتەوە.
§ 5
ئەرکەکانی بەکارهێنەر
(1) بەکارهێنەر بەڵێن دەدات بە دابینکەر کە هیچ بەشدارییەک بڵاونەکاتەوە کە پێشێلی ڕەوشتی باو یان یاسای کارپێکراو بێت. بەکارهێنەر بە تایبەتی بەڵێن دەدات هیچ بەشدارییەک بڵاو نەکاتەوە،
(2) ئەگەر پابەندبوون بەپێی بڕگەی 1 پێشێلکرا، دابینکەر مافی ئەوەی هەیە بەشدارییە پەیوەندیدارەکان بگۆڕێت یان بسڕێتەوە و ڕێگری لە چوونەژوورەوەی بەکارهێنەر بکات. بەکارهێنەر پابەندە کە قەرەبووی دابینکەر بکاتەوە بۆ هەر زیانێک کە بەهۆی پێشێلکردنی ئەرکەوە تووشی بووە.
(3) دابینکەر مافی سڕینەوەی پۆست و ناوەڕۆکی هەیە ئەگەر بتوانێت پێشێلکارییەکی یاسایی تێدابێت.
(4) دابینکەر مافی قەرەبووکردنەوەی هەیە لە دژی بەکارهێنەر لە داواکارییەکانی لایەنی سێیەم کە بەهۆی پێشێلکردنی مافێک لەلایەن بەکارهێنەرەوە جەختی لەسەر دەکەنەوە. بەکارهێنەر بەڵێن دەدات کە پشتگیری لە دابینکەر بکات لە بەرگریکردن لەم جۆرە ئیدیعایانە. هەروەها بەکارهێنەر پابەندە کە تێچووی بەرگری یاسایی گونجاو لە دابینکەرەکە لە ئەستۆ بگرێت.
- کە بڵاوکردنەوەی تاوانێکی تاوانکاری یان تاوانێکی کارگێڕی پێکدەهێنێت،
- کە پێشێلی مافی کۆپیکردن، یاسای نیشانە بازرگانییەکان یان یاسای کێبڕکێ دەکەن،
- کە یاسای خزمەتگوزارییە یاساییەکان پێشێل دەکەن،
- کە ناوەڕۆکی هێرشبەرانە، ڕەگەزپەرستانە، جیاکاری یان پۆرنۆگرافییان تێدایە،
- کە ڕیکلام لەخۆدەگرێت.
(2) ئەگەر پابەندبوون بەپێی بڕگەی 1 پێشێلکرا، دابینکەر مافی ئەوەی هەیە بەشدارییە پەیوەندیدارەکان بگۆڕێت یان بسڕێتەوە و ڕێگری لە چوونەژوورەوەی بەکارهێنەر بکات. بەکارهێنەر پابەندە کە قەرەبووی دابینکەر بکاتەوە بۆ هەر زیانێک کە بەهۆی پێشێلکردنی ئەرکەوە تووشی بووە.
(3) دابینکەر مافی سڕینەوەی پۆست و ناوەڕۆکی هەیە ئەگەر بتوانێت پێشێلکارییەکی یاسایی تێدابێت.
(4) دابینکەر مافی قەرەبووکردنەوەی هەیە لە دژی بەکارهێنەر لە داواکارییەکانی لایەنی سێیەم کە بەهۆی پێشێلکردنی مافێک لەلایەن بەکارهێنەرەوە جەختی لەسەر دەکەنەوە. بەکارهێنەر بەڵێن دەدات کە پشتگیری لە دابینکەر بکات لە بەرگریکردن لەم جۆرە ئیدیعایانە. هەروەها بەکارهێنەر پابەندە کە تێچووی بەرگری یاسایی گونجاو لە دابینکەرەکە لە ئەستۆ بگرێت.
§ 6
گواستنەوەی مافی بەکارهێنان
(1) مافی چاپکردن بۆ بەشدارییە پۆستکراوەکان لای بەکارهێنەری تایبەت بە خۆی دەمێنێتەوە. بەڵام بە بڵاوکردنەوەی بەشدارییەکەی لە مەکۆکەدا، بەکارهێنەر مافی ئەوە دەدات بە دابینکەر کە بەشدارییەکە بۆ هەمیشە لە ماڵپەڕەکەیدا بەردەست بێت و بۆ ئەوەی بە گشتی دەستی پێبگات. دابینکەر مافی ئەوەی هەیە پۆستەکان لەناو ماڵپەڕەکەیدا بگوازێتەوە و لەگەڵ ناوەڕۆکی تردا تێکەڵیان بکات.
(2) بەکارهێنەر هیچ داواکارییەکی لە دژی دابینکەر نییە بۆ سڕینەوە یان ڕاستکردنەوەی ئەو بەشداریانەی کە لەلایەن ئەوەوە دروستکراون.
(2) بەکارهێنەر هیچ داواکارییەکی لە دژی دابینکەر نییە بۆ سڕینەوە یان ڕاستکردنەوەی ئەو بەشداریانەی کە لەلایەن ئەوەوە دروستکراون.
§ 7
کۆتایی هێنان بە ئەندامێتی
(1) بەکارهێنەر دەتوانێت بەبێ ئاگادارکردنەوە ئەندامێتی خۆی کۆتایی پێبهێنێت بە ڕاگەیاندنی هاوتا بۆ دابینکەر. لەسەر داواکاری، دواتر دابینکەرەکە دەستڕاگەیشتن بە بەکارهێنەرەکە بلۆک دەکات.
(2) دابینکەر مافی ئەوەی هەیە ئەندامێتی بەکارهێنەرێک کۆتایی پێبهێنێت بە ئاگادارکردنەوەی 2 هەفتە تا کۆتایی مانگ.
(3) ئەگەر هۆکارێکی گرنگ هەبێت، دابینکەر مافی ئەوەی هەیە دەستبەجێ ڕێگری لە چوونەژوورەوەی بەکارهێنەر بکات و ئەندامێتی کۆتایی پێبهێنێت بەبێ ئاگادارکردنەوە.
(4) دوای کۆتایی هاتنی ئەندامێتی، دابینکەر مافی ئەوەی هەیە ڕێگری لە چوونەژوورەوەی بەکارهێنەر بکات. دابینکەر مافی ئەوەی هەیە، بەڵام پابەند نییە، ئەو ناوەڕۆکە بسڕێتەوە کە بەکارهێنەر دروستی کردووە لە ئەگەری کۆتایی هاتنی ئەندامێتی. مافی بەکارهێنەر بۆ گواستنەوەی ناوەڕۆکی دروستکراو بەدەر دەکرێت.
(2) دابینکەر مافی ئەوەی هەیە ئەندامێتی بەکارهێنەرێک کۆتایی پێبهێنێت بە ئاگادارکردنەوەی 2 هەفتە تا کۆتایی مانگ.
(3) ئەگەر هۆکارێکی گرنگ هەبێت، دابینکەر مافی ئەوەی هەیە دەستبەجێ ڕێگری لە چوونەژوورەوەی بەکارهێنەر بکات و ئەندامێتی کۆتایی پێبهێنێت بەبێ ئاگادارکردنەوە.
(4) دوای کۆتایی هاتنی ئەندامێتی، دابینکەر مافی ئەوەی هەیە ڕێگری لە چوونەژوورەوەی بەکارهێنەر بکات. دابینکەر مافی ئەوەی هەیە، بەڵام پابەند نییە، ئەو ناوەڕۆکە بسڕێتەوە کە بەکارهێنەر دروستی کردووە لە ئەگەری کۆتایی هاتنی ئەندامێتی. مافی بەکارهێنەر بۆ گواستنەوەی ناوەڕۆکی دروستکراو بەدەر دەکرێت.
§ 8th
گۆڕین یان وەستاندنی ئۆفەرەکە
(1) دابینکەر مافی ئەوەی هەیە گۆڕانکاری لە خزمەتگوزارییەکەیدا بکات.
(2) دابینکەر مافی ئەوەی هەیە بە ماوەی ئاگادارکردنەوە کە 2 هەفتەیە خزمەتگوزارییەکەی کۆتایی پێبهێنێت. لە ئەگەری کۆتایی هاتنی خزمەتگوزارییەکەی، دابینکەر مافی ئەوەی هەیە بەڵام پابەند نییە ئەو ناوەڕۆکە بسڕێتەوە کە لەلایەن بەکارهێنەرانەوە دروستکراوە.
(2) دابینکەر مافی ئەوەی هەیە بە ماوەی ئاگادارکردنەوە کە 2 هەفتەیە خزمەتگوزارییەکەی کۆتایی پێبهێنێت. لە ئەگەری کۆتایی هاتنی خزمەتگوزارییەکەی، دابینکەر مافی ئەوەی هەیە بەڵام پابەند نییە ئەو ناوەڕۆکە بسڕێتەوە کە لەلایەن بەکارهێنەرانەوە دروستکراوە.
§ 9
هەڵبژاردنی یاسا
یاسای کۆماری فیدراڵی ئەڵمانیا پەیوەندییە گرێبەستییەکانی نێوان دابینکەر و بەکارهێنەر دەگرێتەوە. ڕێسا ئیجباریەکانی پاراستنی بەکاربەر لەو وڵاتەی کە بەکارهێنەر شوێنی نیشتەجێبوونی ئاسایی خۆی تێیدا هەیە لەم هەڵبژاردنە یاساییە دوورخراوەتەوە.