"Diyo liplipatan dagiti gagayyem, agkakaduakami nga agbiahe" (Rose Auslander)

Ti paulo ita nga aldaw ket agtaytayab iti ulok sipud idi damo a nagluas idiay India idi Disiembre 2018. Iti kalendario ti advent, nga ited kaniak ni nanangko iti kada tawen, adda dua a magnetic bookmark. Ket maysa kadakuada ti addaan iti dayta a naadaw a sasao. Daytoyto ti maudi a reportko iti panawenko idiay India ket uray kasano nasarakak a maitutop daytoy. Kanayon nga adda ti pampanunotko iti maysa wenno ti sabali, uray no no dadduma napapaut bassit ti panangsungbat kadagiti mensahe ken email. Ket ammok met a napanunotyo met kaniak, dinamagyo iti bagiyo no kasano ti kasasaadko, no ania ti ar-aramidek ken, kangrunaan iti amin, no ken kaano nga agsubliak idiay Alemania. :-)

Ita, nagsubliak ditoy, uppat a lawasenen. Napartak ti panagtayab ti panawen a kas idiay India. Awan pay ti pudno nga "inaldaw nga biag" ko. Ket maragsakanak ta ti panunot ken pusok ket addaan iti sumagmamano a panawen a in-inut a mangproseso kadagiti lagip, padas ken banag a nasursurok sakbay a maguyodak nga agsubli iti inaldaw a panaggiling ti trabaho, appointment, trabaho iti pagtaengan ken dadduma pay. Ngamin ammok no kasano kapartak a mapasamak nga amin dagiti posible a panagbalbaliw a mabalin a planom nga aramiden iti panagbiahe ket kellaat a kasla makabannog unay tapno aktual a tamingen dagita. Ket ditoy met, nagtultuloy a nagturong ti lubong, a diak unay pinanunot manipud iti kasta nga adayo.

Ngem ita kadagiti maudi a lawasko idiay India. Iti maysa a punto iti rugi ti tawen impagarupko a kayatko a makita ti naiduma para iti maudi a bulan ti panagbiahek ngem ti Eco Village, a uray kasano ket nagbalinen a bassit a comfort zone-ko. Kinapudnona, diak talaga narikna a kayatko ti agbiahe iti adu ken kumita iti aniaman. Iti sabali a bangir, adu itan ti nangngegko a naregta a report manipud iti dadduma a biahero maipapan iti Amianan a Daya nga India. Ket saan laeng a dayta, adda met naam-ammok a nasayaat a tattao a taga-dita wenno agnanaed pay laeng sadiay. Dakkel, di pay nasagid a nakaparsuaan ken tribu a mangtaginayon pay laeng kadagiti bukodda a tradisional a ritual ket iti kasta ad-adda bassit nga ipakitada ti di kapapati a kinanadumaduma ti India. No kitaem ti mapa, kasla saan a talaga a kukua ti paset ti India. Iti amianan a Bhutan, iti abagatan a Bangladesh ken iti daya nga Abagatan a daya nga Asia mangrugi iti Myanmar. Ket nakaam-amak ti kaadayo ti Kolkata no maipapan kadagiti pagalagadan ti India, isu a di nagbayag naaramid ti desision: Mapanak iti amianan a daya ti India inton Abril. Idi inkeddeng ni Manjit ti kumuyog kaniak ken nabalinanna nga inurnos ti amin a banag iti aglawlawna, naragsakanak - isu a nabalinak nga innala ti bassit a paset ti comfort zone-ko. Mabalin a mailawlawag iti apagbiit, a di manglabsing kadagiti personal a kalintegan, a saan a pulos a makita a mismo ken saan a pulos a nalaka a ti simple a giya ti panagpasiar ket agbakasion iti makabulan ket kalpasanna mangbusbos met iti kuarta iti panagbiahe. Iti maysa a dasig, daytoy ket adda pakainaiganna kadagiti kasasaad ti panagtrabaho, a gagangay a naiduma unay kadagidiay ditoy Alemania. Ngem adda met pakainaiganna iti responsibilidad iti pamilia, nangruna iti pinansial a kinatao.Di mailadawan kadatayo. Para kaniak, daytoy a pannakigayyem ken ni Manjit nangnangruna ti nangiturong kaniak a makakita iti konsepto ti kinapakumbaba, iti kaipapanan ti kinaekonomia, nga addaan iti naan-anay a naiduma a mata, ngem kangrunaan iti amin tapno mariknak dayta. Adu pay ti mabalinko nga isurat maipapan iti daytoy ita, ken adu kadagiti pannakaawat a nagun-odko iti napalabas a sumagmamano a bulan ti agturong iti dayta. Ngem ita kaykayatko nga ipandaka iti naatap nga amianan a daya ti India.

Bueno, dagus, ta sakbay nga aktual a nangrugikami addaanak iti di naiplano a sangapulo nga aldaw a panagyanko idiay Kolkata. Naaksidente ni Manjit iti apagbiit a napalabas ket nasugatan ti sakana a kas napasamak, saan a nasayaat ti pannakaagasna. Ti pannakadayagnos manipud iti maysa a doktor, a kalpasanna nangkita a naimbag iti saka, ket nakabutbuteng idi damo ken pinagbalinna nga imposible ti pumanaw. Isu a binusbosko ti panawenko idiay Kolkata. Yantangay magustuak unay ti siudad, saan a talaga a kasta ti kinadakesna. Malaksid iti pudot. Ngem nabalinak manen ti nangan iti dalanko kadagiti amin a dadakkel a puesto iti kalsada.

Mhhhh, naimas nga inihaw a sandwich a napno iti presko a nateng

Iti milk bar adda makapabang-ar a lassi iti malem wenno napudot ken nasam-it a gatas iti malem.

Daytoy ti chai dealer-ko. Adda sakit ti ulona iti dayta nga aldaw, ibagana kaniak inton agangay. Ket a mapan idiay Bihar kalpasan ti sumagmamano nga aldaw tapno sarungkaranna ti pamiliana. Kagudua a tawen nga agtalinaed sadiay. Kabayatanna umay ti kabsatna nga aglako iti chai ditoy. Agbibinninglay dagiti dua iti negosio.

Kaanakan daytoy ti chai-wallah. Saan nga ageskuela, no di ket tumulong a mangilako iti nasayaat ti ramanna a tsa a gatas. Kasla lakay dagiti sakana, kasla lalat ti kudilna. No makitanak wenno ti kabsatna iti agsapa, napunnodan ti dakkel a tasa a diak kasapulan ti sabali nga ibaga. No agtugawak iti abay ti stand iti dalan nga adda karton wenno diario iti sirokko, masansan nga agtugawda a dua iti abayko. Ket kalpasanna nagtugawkami sadiay, naulimek, no dadduma mausioso a pagsidsiddaawan dagiti lumabas.

Naidrowing ti election advertising iti diding sadiay. Idiay India, adda simbolo ti tunggal partido. Adda met praktikal unay a rason iti daytoy: adu a tattao ti di makabasa ken di makabasa kadagiti nagan ti partido iti papel de balota. Kalpasanna, i-tick-da ti icon ti partido a kayatda a butosan.

Sangapulo nga aldaw kalpasanna, inted ti doktor ti ok a mabalin itan nga agbiahe ni Manjit, basta masukatan ti benda iti tunggal dua nga aldaw. Isu nga off kamin. Kamaudiananna agbiahe manen babaen ti tren.

Ti immuna a destinasion ket ti Guwahati iti estado ti Assam. Adda grupo dagiti tattao manipud Assam iti Eco Village bayat ti bakasion ti Krismas. Nakiumankami iti maysa kadakuada, ni Kaushik, ket talaga nga inaramidna ti amin a kabaelanna tapno agbalin a makaay-ayo ti panagyanmi iti Amianan a Daya agingga a mabalin. Idi simmangpetkami idiay Guwahati, ti piesta ti Baro a Tawen dagiti Assamese a Bihu ket adda iti kangatuan a tukadna. Isu a nabalinanmi a sinarungkaran ti maysa a tradisional nga okasion ti panagsala iti malem.

Ket kalpasan dayta adda maysa kadagiti kasayaatan ken espesial a taraonko idiay India. Naglaok dagiti espesialidad manipud kadagiti estado ti Nagaland, Meghalaya ken Assam. Imbes a saan a gagangay iti India, daytoy ket karne ti baboy a naisagana iti di kumurang a lima a nagduduma a pamay-an.

Pinagbalinnak a di makasao no kasano ti kinamanagpadagus dagiti tattao a naam-ammom iti apagbiit maminsan laeng iti intero a panagbiagmo iti panagbiahe. Ngem masansan a maibilang a kasla awan pategna dayta idiay India.

Impakita kadakami ni Kaushik ti bangkana, nga agdama nga ibangbangonna ken ti tallo a gagayyemna tapno mangitukon iti panaglayag iti karayan idiay Brahmaputra inton sumaganad a tawen.

Manipud Guwahati intuloymi ti nagturong iti Kaziranga National Park. Maysa a gayyem dagiti operator ti Eco Village ti addaan iti sanikua nga addaan kadagiti guest house ditoy iti makatawen. Manen, nabara ti panangabrasa kadakami. Idi kiniddawko a bayadak ni Sunny, ti konsesionario ken makinkukua, iti pagdagusan, taraon ken safari, nagkedked, a kunkunana, "Dagiti gagayyem manipud iti Eco Village ket gagayyemko met."

Inton mangrugi dagiti tudo iti monsoon iti sumaganad a sumagmamano a lawas, ti asideg a Brahmaputra ket burakenna dagiti bangirna ken layusenna ti amin. Adu nga atap nga animal manipud iti paset ti nasional a parke nga adda iti likudan ti sanikua kalpasanna umakarda iti sabali a lugar, a masansan a bumallasiwda kadagiti talon iti aglawlaw daytoy a sanikua met.

Ditoy away, marambakan ti Bihu Festival iti intero a bulan, wenno uray la no kabaelan dagiti gagangay a trabahador a tallikudan ti tangdanda. Limmabas dagitoy a babbai idi pumanawkami koma nga ag-safari ket nagsalada para ken kalpasanna kaduak.

Kalpasanna, napan dayta iti nasional a parke.

Talaga a kayatko a makita dagiti rhino, nga adda pay laeng sumagmamano kadagitoy idiay Kaziranga. Ngem immuna a naglangoy ti pamilia ti otter a nanglabas kadakami. Kasta met a nagsayaat, diak pay pulos nakita dagiti otter idi. Masarakan met dagitoy kadagiti Sundaban ngem manmano unay a makita. Adu ti tao ditoy, a kalpasanna nagtataripnongda nga aggigiddan a mangan iti pangngaldaw.

Adda la ketdi mangbuybuya no adda nabati kadagiti dadakkel nga ikan.

Awan pay dagiti rhino, no di ket nagdadakkel a water buffalo a makibingbingay iti presko a ruot dagiti narangpaya a karuotan kadagiti ugsa. Adda met dagiti atap a baboy ditoy.

Ket kalpasanna, iti aglawlaw ti sumaruno a likodan, kellaat a nagasatkami. Dua a nagdadakkel nga espesimen ti magmagna iti ballasiw ti karuotan iti kannawan ti dalanmi.

Iti ad-adu pay a panagpasiar makitami ti adu a rhino manipud iti adayo agingga a sorpresaenmi daytoy a kabaian bayat nga agdiguskami iti dalan nga agsubli.

Iti dalan nga agsubli iti bassit a talon ni Sunny, a lima laeng a minuto manipud iti pagserkan ti parke, sumagmamano pay nga ubbing ti agsala para iti Bihu Festival.

Ti Aleman a pastor a ni Sundari (naipatarus a "napintas") ket sigagagar nga agur-urayen iti panagsublimi.

Anian a grasia ti langa ti insekto...

Ket no kasano a nasayaat ti pannaka-camouflage dagiti berde a panniki iti talon ti mais...

Kalpasan ti tallo a rabii idiay Sol Village, kas pangawag ni Sunny iti daytoy a lugar, agtultuloy ti panagdaliasat babaen ti bus nga agturong idiay Jorhat tapno agsakay iti lantsa nga agturong idiay Majuli manipud sadiay. Mabalin a maysa idi daytoy nga isla kadagiti kadakkelan nga isla ti karayan iti lubong. Nupay kasta, iti napalabas a 100 a tawen bimmassit manipud 1000sqm agingga iti agarup 400sqm gapu iti erosion.Kuna dagiti sientista a mabalin nga awanen iti 20 a tawen. Daytoy ket kaaduan a naamammuan para kadagiti agtataeng, a kaaduan kadagitoy ket kameng ti etniko a grupo ti Mishing, ti kadakkelan a grupo ti tribu idiay Amianan a Daya nga India. Naibangon dagiti balayda kadagiti sarukod, ta no saan, malayusda no panawen ti tudo. Iti baba dagitoy ket kadawyan nga adda dadakkel a pagabel a pag-abel dagiti babbai kadagiti napintas a saree ken dadduma pay a tela.

Napintas ti nakaparsuaan iti isla. Agtubo dagiti atap nga orkidia kadagiti kayo iti sadinoman.

Iti panangkitak kadagitoy a pagay, nalagipko unay ti panagdaliasatko iti Kabodia ken Laos.

Naiplano ti panagpasiar iti bisikleta iti ballasiw ti patad nga isla iti maysa nga aldaw idiay Majuli. Ti operator ti pagdagusan ket nagdrowing a mismo iti mapa ken simrek iti amin a napateg a buya a rumbeng a makitayo bayat ti isasarungkar ditoy.

Nabalinanmi a nadanon ti dagup a dua kadakuada. Ti mapa nga awanan iti timbangan ken milia ket medio di eksakto. Idi makadanonkami iti umuna a rangtay nga imbaga ti mapa a labsanmi, dandanin tengnga ti aldaw. Nasayaat ta namigatkami metten kadagitoy dua a nasayaat a lallaki ken ni tatangda iti dalan.

Kalpasan ti kasla agnanayon, nasarakanmi kamaudiananna ti rangtay a mangiturong kadakami iti sabali pay nga espesialidad ti Majuli, maysa a purok dagiti damili. Kagiddan ti panagabel, ti panagdamili ti maysa kadagiti aramid a tradisional nga ar-aramiden dagiti mishing a babbai.

Iti apagbiit a tiempo, maparsua ditoy ti plorera, a kalpasanna mapuoran kadagiti dadakkel a urno.

Ti simmaruno a destinasionko ket maysa a monasterio dagiti Hindu, maysa a Satra. Pagaammo met ni Majuli gapu kadagitoy. Adu kadagiti monasterio ti masapul nga umakar iti mainland gapu iti kanayon a bumasbassit a lugar. Dagiti monghe kadagitoy a monasterio nangnangruna nga agdaydayawda iti dios a ni Vishnu. Ket iti maysa kadagiti monasterio, dagiti tradisional a maskara ket maar-aramid babaen ti ima. Kayatko a makita dayta.

Nabalinak lattan nga inawagan dagiti dadakkelko iti napagnunumuan nga oras, ngamin Domingo ti Paskua.

Ket kalpasanna masapul a napartak ti panagsublimi. Naan-anay a di umiso ti panangtingitingmi kadagiti distansia ket kalpasan ti ilelennek ti init diak kayat ti agsakay iti rickety bike nga awan ti silawna kadagiti dakes, di nasilawan a kalsada.

Nairuamakon iti atiddog a panagbisikleta ken naan-anay a naregtaak iti atiddog a panagpasiar, idinto ta ni Manjit ket adda iti asideg ti kinaawan namnama. Ngem awan ti nagsardeng a trak a mangisubli kadakami ken dagiti bisikletami iti pagdagusan.

Saan koma a kasta ti kaadu ti espasio.

Naimbag laengen ta nakadanonkami iti destinasionmi di nagbayag kalpasan ti ilelennek ti init ket nabalinanmi ti naglugan iti lantsa nga agsubli iti mainland iti kabigatanna.

Ti simmaruno a destinasion ket ti bassit nga ili ti Mariani, agarup tallo nga oras laeng babaen ti bus manipud Majuli. Daytoy laeng ti lugar iti intero nga India a pakakitaam kadagiti gibbon. Medio dakkel a bilang dagiti pamilia ti gibbon ti agnanaed iti medio bassit a kabakiran. Ti bassit, ipatpataray ti pamilia ket adda iti abay a mismo ti nature reserve.

Isu a mabalintayo ti agbiahe a nasapa unay iti kabigatanna a mangnamnama a makakitatayo iti sumagmamano kadagiti atiddog ti takiagna, kasla tao a sunggo.

Yantangay saan laeng a sunggo ti adda iti daytoy a kabakiran, no di pay ket sumagmamano a manangraut, mangrugi laeng dayta iti armado nga escort ken giya.

Madlawko a ditoy amianan a daya awan ti kaadu dagiti turista iti laud a kas iti dadduma a lugar iti India. Awan ti makasao iti Ingles. Masapul met ditoy ti obligado a maminsangapulo a daras a nangatngato a entrance fee para kadagiti turista manipud iti sabali a pagilian. Nupay kasta, maikari met dayta. Kalpasan ti medio nawaya a pannagna iti kabakiran ken kalpasanna iti maysa a riles ti tren, masarakantayo dagiti umuna a sunggo. Awan pay ti gibbons, ngem medyo crested langurs.

Kalpasanna kellaat nga ikkannakami ti giya iti pagilasinan, mangngegna ni Gibbons. Adayo pay laeng dagitoy, ngem agparang nga adda ideyana ken ti mannanakaw no sadino ti pakasarakan kadagiti agsippayot a sunggo. Isu nga agtaraytayo. Iti tengnga ti napuskol a kabakiran, in-inut nga ad-adda ken ad-adda. Napigpigsa ti sitsiria, sa naulimek manen, agbaliwtayo manen ti direksion. Ket kellaat nga awan ti mangngegmo no di dagiti naisangsangayan a kanta dagiti gibbon. Makaalaak iti goosebumps gapu iti kapigsa ti arimbangaw. Kalpasanna, tumangadak ket makitak ti pamilia gibbon. Maysa nga agassawa nga addaan iti maysa a lalaki. Dagitoy tallo a parsua ket nangaramid iti kasta nga arimbangaw - maay-ayoak, diak maseknan kadagiti leeches a mangikagkagumaan a lumasat kadagiti sapatos ken medyasko agingga kadagiti sakak.

Ket kalpasanna daytoy nakaskasdaaw ti kadakkelna a tumatayab, a dandaniak nagnaak iti web-na.

No agsubliak manipud iti makapagagar a panagbiahek, saan a nasayaat ti rikna ni Manjit. Ti pannakadangran, ti agas nga inumenna iti adu a lawas ken dagiti makabannog nga aldaw ket sigurado a nangdadael kenkuana. Isu nga ikeddengmi ti agtalinaed laeng iti sumagmamano pay nga aldaw iti Gibbon Forest tapno kitaenmi no maituloymi pay ketdi ti panagpasiar kas naiplano.

Naimbag laengen ta sumayaat dagiti bambanag iti mabiit ket mabalinmi ti pumanaw iti Assam tapno mapan iti estado nga addaan iti nagan a Nagaland, a kasla misterioso kaniak. Ti umuna a paset ti ruta babaen ti tren nga agturong idiay Dimapur ket napardas a maaramid. Para iti sumaruno a 75km nga agturong idiay Kohima masapul nga agsakayka iti taksi. Uppat nga oras ti madanon iti destinasion gapu iti dakes a kalsada.

Maysa dayta kadagiti karirigatan a drive iti biagko ken saan a partikular a nasayaat ti buya agingga a simmangpetkami. Manipud Kohima masapul nga agmanehokami iti sabali pay nga oras iti napusek unay nga SUV nga agturong iti bassit a purok iti bantay. Ditoy nga inorganisar ni Kaushik ti pagdagusan para kadakami tapno makapagbiahekami iti panagdaliasat nga agturong iti asideg a Ginget ti Dzükou iti sumaganad nga agsapa. Naallukoynak ti purok, dagiti balbalay ken dagiti umili. 90 porsiento kadakuada ti kukua ti maysa kadagiti katutubo a Naga, dati nga headhunter.

Ti kasayaatan a lugar a pagbugguan iti agsapa ken pagsipilioan dagiti ngipen.

Mabalinko koma ti agtalinaed iti kosina iti adu nga oras ken kanayon koma a natakuatak ti baro a detalye.

Ditoy ti nabugguan. Awan ti agay-ayus a danum.

Ngem kayatmi ti mapan ag-hike. Isu a pimmanawkami kalpasan ti pammigat. Umuna masapul nga agmanehokami manen agingga iti opisial a pangrugian ti dalan nga agturong iti Ginget ti Dzükou. Isu a sabali pay nga oras ket kagudua dayta iti nakarkaro pay a narangrangkis a ruta a lumasat iti kabakiran. Tapno makadanonka iti ginget, a dandani 2500 a metro ti kangatona, masapul nga umuna a parmekem ti nagdumaan ti kangato a 1000 a metro ken adu ti aramidem a panagsaknap.

Apaman a makadanon iti tuktok, ti amin ket damo a naabbungotan iti rimmang-ay, nga in-inut a sumsumged.

Ket nakaay-ayat a buya.

Kalpasanna nagdaliasatkami iti daytoy a buya ti daga iti dandani tallo nga oras agingga a nakadanonkami iti kakaisuna a pagdagusan nga adda sadiay ngato. Nasayaat ta inramanmi ti taraon. Mabayag ti panagluto iti naangep a panawen ngem uray kasano ket nasayaat ti rikna. Ket gapu ta masapul nga iguyod dagiti operator ti pagdagusan ti amin a banag ditoy nga agpangato a magmagna, mamindua a nangatngato ti presio ngem iti gagangay.

Dandani awan ti nasabatmi iti dalan. Iti intero a panawen adda ideyak nga awan ti asinoman sadiay malaksid kadakami. Nupay kasta, nakaro ti biddutko. Idi simmangpetkami, napno ti maysa kadagiti dua a dormitorio, kasta met dagiti sumagmamano a tolda a maitukon. Ket kalpasanmi, umad-adu ti immay, nangnangruna dagiti agtutubo nga Indian, ket napartak a napno ti maikadua a dormitorio ket nagpigsa. Nadumaduma a kanta ti rimmuar iti sumagmamano a babassit a loudspeaker iti aggigiddan ken tallo a lallaki ti nangipagarup a super cool ti panagay-ayamda kadagiti shooting games-da kadagiti selponda nga awan ti headphone. Narigat kaniak a maawatan no apay nga umayka iti kasta a naindaklan, nasayaat a lugar ket kalpasanna agaramidka iti arimbangaw. Ngem siak laeng ti ganggannaet a turista ket saan a nangriribuk dayta iti asinoman malaksid kaniak. Napadasak dagiti umasping a kasasaad iti Eco Village. Adu dagiti tattao idiay India a di makaanus iti kinaulimek iti kasta a nasayaat, uray la dayta ti kapadasak. Awan met ti adu a lugar a naulimek. Mabalin a dayta ti gapuna a naisangsangayan unay iti adu a tattao a mailiwda iti arimbangaw dagiti ag-honking a kotse. Ita masapul nga ibinglayko ti dormitorio iti agarup 30 a tattao. Nalamiis unay ti ruar kalpasan ti ilelennek ti init, nga alas 6 t.m., ket diak nasayaat ti pannakaisaganana para iti dayta. Awan met ti kama ti dormitorio, ngem mabalinmo ti umutang iti kasapulam iti bayad. Naingpis a pagturogan ken dua a kubrekama para kaniak. Awanen dagiti unan. Diak kayat ti ag-ung-ungor ken ti napintas a panagdaliasat ket nangsukog iti adu, ngem ti rabii sadiay ket nakaam-amak para kaniak. Ket kabigatanna siak ti simmuko. Masapul nga ikagumaak ti bumaba iti bantay, agsakit ti tunggal tulang, tunggal piskel. Anian a ragsakko maipapan iti kotse nga agur-uray kadakami iti baba a mangitulod kadakami idiay Kohima. Kasapulan ti maysa a rabii tapno makaungar. Ket gapu ta awan ti tiket para iti agtultuloy a panagdaliasatmi, naikkannak iti maikadua a rabii. Daksanggasat ta ti kama iti hotel ket agarup kas iti katangken ti suelo iti dormitorio, ngem uray la nabara ken naulimek.

Kayatko koma a nakita ti ad-adu pay a paset ti Nagaland ket sigurado a saan a dayta ti maudi a panagbiahek sadiay. Ngem adda pay maysa a kalat sakbay a kayatmi ti agsubli idiay Kolkata. Ti estado ti Meghalaya ken nangnangruna ti lugar a Cherapunji ti nangallukoy kaniak a kas iti mahika, nupay makuna a dayta ti kabasa a lugar ditoy daga ken ti tudo ket saan a ti paboritok a paniempo. Ngem interesadoak unay kadagiti bantay, kabakiran ken dagiti espesial a rangtay nga adda sadiay. Ngem umuna, agur-uray kadakami ti 14 nga oras a panagmaneho. Naimbag laengen ta nakitak ti doktor iti aldaw sakbayna ket simmayaat bassit ti riknak kalpasan ti pannakaineksion iti puon ken sumagmamano nga agas. Ngem diak met makaturog ditoy lugan.

Masarakan ti Cherrapunji iti Kabambantayan ti Khasi iti asideg ti beddeng ti Bangladesh. Idi simmangpetkami iti naladaw a malem agburburek ti tudo ket iti kabigatanna saan a nasaysayaat ti langana. Kaduami ni Ben manipud Francia iti pagdagusan ket kayatmi ti agkakadua nga agturong iti bassit a purok iti kabambantayan ti Nongriat, a pagaammo gapu iti doble-decker a rangtayna a naaramid kadagiti sibibiag a ramut ti kayo. Dagiti kameng ti tribu ti Khasi ket nangibangon kadagitoy a rangtay kadagiti sumagmamano a lugar idiay Megalaya. Agarup 15 a tawen ti kasapulan tapno natibker ti rangtay a magna. Nasurok a 200 a tawenen ti dadduma kadagitoy a rangtay. Tapno makadanonka idiay Nongriat masapul nga umuna nga agmanehoka manen iti kotse. Ti patad a daga a makita sadiay ket kukua metten ti Bangladesh.

Nagasatkami ta maysa nga aldawen a napigsa ti tudo. Ibaga kadatayo ti drayber ti taksi a saan a nakita dagiti waterfalls dua nga aldaw ti napalabas.

Imbag laengen ta idi nakadanonkami iti pangrugian ti panagpasiarmi iti panagdaliasat, dandani saanen nga agtudo, ngem nangato unay ti kinadam-eg. Kalpasanna, tallo laeng a kilometro ti kaatiddogna a dalan nga addang ti agur-uray kadakami. Idi damo ket agpababa laeng dayta, ngem idi agangay nakaro met ti panagpangato manen. Ngem nakaskasdaaw ti kinapintas ti dalan ken nanglipat kaniak iti amin a panagregget.

Simmangpetkami idiay Nongriat, nasayaat ti pagdagusan ti agur-uray kadakami, nga ipatpataray ni Bryon ken ti pamiliana. Kasano la ketdi ti panagbiag iti lugar a kas iti daytoy? Dandani amin ditoy ket addaan iti isem. Ket nupay nariknami a kasla addakami iti igid ti lubong, dandani amin ditoy ket agsasao iti Ingles. Dagiti Khasi ket naisangsangayan a tattao idiay India uray kaskasano. Kalpasan ti panagasawa, mapan makipagnaed dagiti lallaki iti pamilia ti babai, awit dagiti annak ti nagan ti babai, ken ti tawid ti pamilia ket mapan iti inaudi nga anak a babai.

Daytoy a kabakiran ti engkanto nga addaan iti sumagmamano kadagiti kasla elf nga umili ket nagbalinen a maysa kadagiti paboritok a lugar idiay India kalpasan laeng ti maysa nga aldaw.

Kalpasan ti dua nga aldaw a di mabannog a panagsang-atko iti agdan, madlawko a kumapuy manen ti bagik. Napnoak iti enerhia bayat dagiti panagdaliasat, ngem no agriingak iti maikadua nga agsapa, nasakit ti amin, nalabaga ken lumteg dagiti matak, ken adda manen ti makaduyok nga ut-ot iti sikigak a nangipan kaniak iti doktor idiay Nagaland. Isu nga aginanaak manen iti maysa nga aldaw. Kalpasanna, sumang-atkami nga agsubli iti tunggal 3000 nga addang. Agmanehokami nga agturong idiay Shilong ket manipud sadiay kalpasan ti sabali pay a panagrabii nga agsublikami idiay Guwahati. Agsaksaknap sadiay dagiti sakaanan ti bagyo a dati a nagraira iti daya a kosta ti India. Agbagyo ken napigsa ti tudo ken awan ti koriente ti intero a siudad. Naladaw laeng a maam-ammomi ti gayyemmi a ni Kaushik ken apagbiit laeng tapno agpakadakami. Nasayaat ti tallo a lawas idiay Assam, Nagaland ken Megalaya - nasayaat no maam-ammo ti naan-anay a naiduma a paset ti India. Siempre, ababa manen ti oras ket naamirisko manen a ti napartak a panagbiahe manipud iti maysa a lugar agingga iti sabali ket saan a para kaniak. Kalpasan ti umuna a kagudua ti panagbiahe, talaga a kanayon a kasla na-knock out-ak ket nalawag a nayanninaw dayta iti riknak. Kanayonanna, talaga a mailiw iti pagtaengan iti sumagmamano a kanito, a saan a kasta kadagiti bulan sakbayna. Ngem naamirisko a panawen la ketdi tapno agpakadaak iti India ken amin a naindaklan a tattao a naam-ammok. Sapay koma ta diak kasapulan a busbosen ti maudi a tallo nga aldaw iti kama a masakit idi kayatko a tagiragsaken ti Kolkata ken gumatang kadagiti souvenir, ngem saan a matulongan dayta. Talaga a saan a dayta ti maudi a panagyanko idiay India. Ngem ita agur-uray kaniak ti Alemania a kaduak ti dadduma pay a nadungngo a tattao.

Nasursurok no kasano manmano dagiti BABAE a kasapulak tapno kontento ken naragsak. Ngem nasursurok met ti kurang no dadduma tapno mapnek ken naragsak - ngem dagitoy ket saan a material a banag.

Patpatgek a gagayyem, agyamankami iti panangkuyogyo bassit kaniak iti panagdaliasatko bayat ti panagbasak. Naragsakanak iti aniaman a feedback kadagiti reportko. Para kaniak a personal ket maysa dayta a nagsayaat a pamay-an tapno maproseso ti napadasak. Ket no interesado ti dadduma a tattao iti dayta, naragragsakak pay.

Siguro agingga iti sumaruno. No dadduma.

AHOY.